eldeki kaydı asıl ses kaynağına benzetme amaçlı üretilmiş bir stüdyo ekipmanı. (equalization = eşitleme işte)
sesin seçtiğiniz belli bir frekansını referans noktası alarak o frekansın kendini/altındakileri/üstündekileri etkileyen ses açma kısma (filtreleme) olayını filter denen bir zımbırtı yapar. işte kullanım kolaylığı olsun diye birden fazla filter'ı bir araya getirip eldeki sesin frekanslarını manipüle etme imkanı sunan zımbırtıya da equalizer deniyor. graphic eqparametric eqsemi parametric eqshelving eq diye çeşitleri var, benim bilmediğim çeşitleri de var. var oğlu var kullanabilene güzel bir zamazingodur kendisi.
fl studiodaki parametric eq 2 çok hoşuma gidiyor, equalizerin arkasına spectrum analyzer de koymuşlar nereye nasıl müdahale edebileceğini görüyorsun, duyumun zayıfsa bile fena olmayan işler çıkıyor.
edit: ana başlığıma dönderme linkleri bırakayım (bkz: mix) daha da anası (bkz: mix mastering) :)
türkçe rap piyasasında mixing yaptığını iddia eden çoğu kişi nasıl eq uygulanacağını bilmez. high cut-low pass döşer geçer. sonra ağlar vokal çamur gibi kayıt kötü diye. adamı hırpalarım valla o middeki rezonansları bi azalt amk. türkçe rapte en kötü midler hidradadır. adamın sesi bass-mid arasına çok toplanıyor ve orayı bir türlü temizleyemiyorlar güzelce. hidranın çoğu kaydı bu yüzden kötü gibi gelir dinleyiciye.
geçen bu ekolayzır ile alakalı bir olayı fark ettim.
şimdi gerek low cutlarda, gerekse bell curve gibi shapelerde bazı parametreler var. slope ve q gibi. mesela low cut atarken eskiden slope ayarını 48dB-72dB arası yapıyordum fakat bir türlü o istediğim low frekans cutını alamıyordum. geçen günlerde wavesin youtube kanalında vokal mixi yapan bir abinin eq ayarlarına baktığım zaman, adamın low cut shapeinin slope ayarını 18db de tuttuğunu fark ettim. q ayarı ise 0.8 di. aynı şekilde bir çok mixer sadece ssl channel strip plugini ile mix işlemlerinin temel olarak büyük bir bölümünün halledilebileceğini söyledikleri adam ssl channel ın user manualini indirdim ve orada low cut'ın slope ayarı built in olarak 18db olduğunu gördüm. buna istinaden eski yaptığım vokal eq larından birini açtım ve 48db olan slope ayarını 18db e, 1 olan q ayarını 0.7ye çektim. sonuç kulak zevkime göre beni çok tatmin etti. o gereksiz yere sesi boğuklaştıran low frekanslar büyük bir oranda kaybolmuştu. ha bunu low bölgeye bi shelf atıp çözebilir miydim, daha önce denedim fakat bu işlemde olduğu kadar tatmin edici bir sonuç ile karşılaşmadım. herhalde daha düşük bir slope ve q ayarında eğriden kaynaklı olarak o rahatsız edici low frekanslar törpüleniyor.
bu mevzudan yola çıkarak, önceden surgical eq yaparken hatalı frekansları bell curve ile çok dar q ayarları ile kesiyordum. 15 olan q ayarını 3 e çekince curve daha geniş bir alana yayıldı ama sonuç eskisinden daha iyi oldu.
ne kadar doğru bir yaklaşımdır, pek bi fikrim yok ama profesyonel gözüken adamların bu ayaları kullanması ve mixlerimde işe yaramasından dolayı sizlerle paylaşmak istedim. hatalı gördüğünüz bir nokta varsa direkt yazın hep beraber doğrunun ışığında mixlerimize hunharca eq atalım
111'in aradığı cevap bu değil muhtemelen ama yüksek slope beraberinde rezonans getirir. bu da o bölgenin uğultulu duyulmasına sebep olur. nitekim slope dediğimiz şey, bugüne kadar olayı yanlış anlamadıysam ki yanlış anlamış olabilirim, bir frekans aralığında yaptığın eq işleminin oktav başına kaç db'lik etki göstereceğini belirlemek oluyor. 48-72 db arası fazla sertmiş açıkçası, yani eksi yönde düşünürsek dip ses seviyesi bu aşağı yukarı. tamamen yok etmek istediğim frekanslar dışında pek buralara çıktığımı hatırlamıyorum. konunun q ile alakalı olduğunu da pek sanmıyorum. q nihayetinde etki alanının genişliğini belirlemek için var olan bir knob. şunu önerebilirim. sert eq işlemlerinden sonra ikinci bir eq açılarak daha yumuşak müdahalelerle ayrıca resonance'ları biraz kısmak çözüm olabilir gibi.
bişeyler daha yazayım başlığı üstte görmüşüm, hani sözlük ya burası, ansiklopedik sözlük niyetiyle döşeyeyim gitsin
sesin tonuna karakterine etki eden şeylerden biri de equalizer bantlarının filtre eğri biçimleri. ulan türkçe yazınca da çok garip geldi ha
şimdi bir filtre bir frekansa etki ederken az yukarıda konuşulduğu üzere çevresini de illa ki kımıldatıyor ama bu kımıldatmanın şekli şemali de yapılan hareketin sese etkisini önemli seviyede etkiliyor. bir bandı aldınız +4 dB yukarı kaldırdınız mesela bir tepe oluşuyor ama bu tepenin ucu sivri mi, yuvarlak mı, çan eğrisi şeklindeyse bu eğri nerede nasıl kıvrılıyor ahan bunlar eq karakterini belirleyen yerine göre etkiyi daha tatlı hale getiren şeyler. hepsinin matematiksel formülü bilmem nesi var ama şahsen beni aşan işler onlar. analog emulasyonu diye pazarlanan eq pluginleri'nin olayı da çoğunlukla bu eğri şekillerini taklit etmek oluyor. ha tabi bi saturasyon ekleme olayı da var yerine göre ama o ayrı konu
yani bir eq'nun kulağınıza tatlı gelmesinin sebebi filtrelerine bal sürülmüş olmasından ziyade saturasyonu ve filtre eğrilerinin şekilleri oluyor. ne bileyim baxandall kendine has bir şekilde frekansları açar maag eq farklıdır pultec farklıdır hepsini elbette ki atıyorum bir fabfilter pro q3 ile taklit etmek mümkün ama aynısını tutturmak da zor iş
bir de surgical eq ve musical eq diye iki tane tabir var. bunlar öyle çok kitabi ifade değil bildiğim kadarıyla, mix yapan insanların equalizer'leri kendi aralarında sınıflandırmasında bu isimler kullanılmış. surgical eq işte tek bir frekansı çok keskin şekilde arttırıp azaltmak gibi işler yapabiliyor ve bu çok keskin ayarlar daha ziyade deneysel amaçlarla kullanılabilecek bir şey. ha tabi ki o kadar da keskin olmayan ince eq hamleleri rezonanslardan kurtulmak sesi yumuşatmak adına çok faydalı bunu belirtmek lazım. musical eq diye bahsedilen şey de "tone shaping" yani işte dilimize "basını tizini midini bilmek" şeklinde aktarabileceğim işlemler yapıyor. bunlarda o kadar keskin bantlar olmaz, eldeki ses malzemesinin genel frekans dengesine müdahale edilebilir ve doğru kullanıldığında sesin kulağa kat kat daha hoş gelmesini sağlayabilir. bir beş altı bant maag veya pultec eq ile vokali şekle şemale sokarsınız bunun sonrasında veya öncesinde de parametric/dinamik eq ile rezonanslara sıkıntılı yerlere çökersiniz cıncık gibi vokaliniz olur. bu tonlamak veya ton biçimlendirmek denen olayı pek anlatmıyoruz konuşmuyoruz ama önemli bir şey bence
ahan da size ruh hastası bir şey önereyim bakın bu gerçekten gizli kalmış hazine gibi bir şey: rs-met toolchainwww.rs-met.com
linkte aşağıda verilen tüm pluginler en üstte toolchain adındaki vst'nin içine toplanmış onu indirseniz yetiyor. toolchain'in içinde engineersfilter diye bir şey var 420db/octave değerlerine kadar keskin filtreleme yapabilen bir şey, bununla ne yapacaksınız orasını bilemem ama böyle manyak bir şeyi ücretsiz bulmuşken şahsen yapıştım ayrıca yine aynı tek vst'nin içinde çok güzel equalizer analyzer drive falan var meraklısına burada bulunsun
mix ve mastering'in demirbaşı, rezil de eder vezir de. lakin kulak yorgunluğundan dolayı rezil olduğunuzu ancak belli bir zaman sonra da anlama ihtimaliniz var.
bol'da yer alan içeriğin doğru veya güncel olduğu hiçbir şekilde iddia veya garanti edilmemektedir. burada okuduklarınız sizi dehşete düşürürse türkçe rap ansiklopedisine de göz atmayı deneyebilirsiniz. hukuka aykırı olabileceğini düşündüğünüz içerikler titizlikle incelenip gereği düşünülmektedir. sözlüğü reklamsız görüntülemek isterseniz üye girişi yapabilirsiniz. soğuk içiniz.
