hit yapmak için basitleşmek gerekir yanılgısı

türkiye'de müzik yapan çoğu insanın bilinçaltında yer tutan tehlikeli bir yanılgıdır.

bir şarkının hit olabilmesi için basit olması gerektiğini düşünmek hem sanatçının kendisine hem de üretimini sunduğu kitleye yaptığı büyük bir ayıptır.

türkiye genç nüfusu fazla olan bir ülke ve bu nedenle her türden müziğe ilgi besleyen büyük kitleler mevcut. ancak geçmişte internet ve sosyal medyanın olmadığı bir türkiye'de yaşıyorduk ve müzik baronları halkın müzik zevkini yönetebilme avantajına sahipti. kendi bakış açılarına ve geçmiş tecrübelerine göre biçimlendirdikleri "türk toplumu neyi beğenir ?" tespitleri, gençler üzerinde tamamen bir hakimiyet sağlayamasa da büyük bir kesimin müzik zevkini yönlendirebildikleri bir avantajdı bu. 90'larda hakimiyet alanını genişleten arabesk fantezi müzik bu bakış açısıyla yaratılan bir müzik türüydü.

ancak bugün un kapanı tekelinin internetle birlikte güç kaybetmesiyle dengeler tüketici yönünde değişti ve her şeye daha ulaşabilir olduk. yıllar önce türkçe rap belli başlı internet siteleri dışında tüketici karşısında kendine yer bulamazken, bugün en çok tercih edilen müzik türü oldu.

bunun esas nedeni insanların birbirini tekrar eden kopya ve içi boş işlerden sıkılmış olması ve memleketimizdeki prodüktörlerin dünya müziğine olan hakimiyetlerini, yaptıkları parçalara güzel bir biçimde yansıtabilmeleriydi.

ancak bunca bolluk ve imkana rağmen hala birileri "iyi müzik" yaptığı için tercih edilmediğini iddia ederek, başarısızlıklarını görmezden gelmeye çalışıyor.

bugün piyasa içinde de "basit ve tekerleme" işlerin tuttuğu ve bu nedenle "çatır çatır rap yapmaya gerek yok, atalım oltamızı hasatımıza bakalım" modunda bir duruş var çoğu isimde. ancak atladıkları bir nokta var.

hatırlarsanız okan bayülgen'in disko kralı, zaga vb. programlarında son derece basit müzik yapan -hatta gülünç karakterleri müziğinin önüne geçen- insanlar konuk alınırdı ve hemen hemen hepsi tek şarkılık insanlardı. salim vardı mesela. hani şu alo şarkısını canlı yayında dansçılarla yarı çıplak okurken gaza gelip çadır diken abimiz.

o adamın yaptığı basit şarkı ne işe yaradı sizce ? evet epey dinlendi. ancak komik ve sezonluk bir işti. kariyerini devam ettirmesine bir ön ayak olamadı.

veya norm ender'i ele alalım. Norm ender bugün yaptığı vur-kaç stili şarkılarla nereye kadar gidebilecek ? bu basit sözlerle, 14 yaşındaki çocuklar için iyi denebilecek flow matematiğiyle, çarpma beatlerle nereye kadar gidecek ? son işinde gördük neticeyi. saman alevi etkisi bile yapamadı parlak ahmet.

bu tipleri anlayabiliyorum. bunlar yeteneği itibariyle bu tip işleri yapmak durumundalar. derdim onlarla değil.

ancak yıllarca bu işe emek verip, hayvani güzellikte işlerini dinlediğimiz adamların bu yanılgıya düşmesi beni gelecek adına endişelendiriyor. basit olan seviliyor diye özensiz ve sezonluk işler yapmak üreticileri avcıyken av konumuna düşürüyor.

bugün listelere ve trendlere girsin, çoluk çocuk dinlesin, daha çok para aksın diye yapılan işler, yarın başka bir akımın bu büyüme dönemini hiç beklenmedik bir anda bitirmesine neden olacak.

nasıl ki ben fero birden gelip yıllardır uğraşan adamların emekleri üzerinden kendine "rapçi" adı altında bir şöhret yarattıysa, yarın tek bir şarkı bu dönemin düşüşe geçmesine ve yeni bir janrın palazlanmasına neden olabilir.

ayrıca "basit" göreceli bir kavram ve 2010lu yıllara gelene kadar müzik yapımcılarının ukalalığı ve bilmişliğiyle yapılan bu çerez işler bizi sona sürüklüyor. çünkü yapılan işler birbirine benzemeye başladıkça, dinleyen kişilerin ilgisi azalıyor.

yani siz "ya bunlar ne versek dinliyor amk kasmaya gerek yok" diye düşündükçe dinleyen kişiler için sıradanlaşmaya başlıyorsunuz ve emin olun, kimin nasıl bir müzik zevki olduğunu tahmin dahi edemezsiniz. bugün internet öylesine geniş bir dünya sunuyor ki bize, en tahmin etmeyeceğiniz insanlar en tahmin etmeyeceğiniz türlere hakimler.

ayrıca, insan sınıflandırıp iş yapmak sizce de utanç verici bir şey değil mi ? bir kitleyi anladığını düşünerek onların önüne yem koyar gibi çıkartmaya çalıştığınız iş ne kadar sağlıklı olabilir ?

günah benim'in hikayesini bilir çoğumuz. stüdyo'da oturup sigara içerken keyfe gelinen bir anda okunmuş ve o haliyle milyon kez dinlenmişti. üzerinden uzun zaman geçtikten sonra revize edilip verilmesine rağmen artık hiç kimsenin tekrar dinleyemeyeceği kadar çok dinlendi.

neden peki ? çünkü günah benim eypio ve burak king'in ortak müzik zevkleriyle oluşturdukları, yepyeni bir stille yapılmış, içten bir parçaydı. bir yenilik vaat ediyordu insanlara.

önemli olan tek şey, samimiyet. kimseyi salak yerine koymaya gerek yok. daha iyisini yapmak, sınırları zorlamak dururken "aman abi, aksın para kenara atalım " düşüncesi zarardan başka bir şey getirmez.

if rap gets jealous
31/7/2020 21:37

heart_plus : 10 stat_minus_2 : 0

heijan muti yansın geceler beati verselerde 4 stepte bir kick ve 4 3 4 3 şeklinde dizilmiş snare içeriyor. venakaratta da ekstradan İnternet üzerinden bulunmuş bir loop var o kadar yani diyeceklerim bu kadar

esperanzo
31/7/2020 21:50

heart_plus : 6 stat_minus_2 : 0

çok güzel bir yazı olmuş çoğu yazılana katılıyorum. her şeyde olduğu gibi burda da genelleme yapmak çok sıkıntılı bi durum. "ya amk bunu da ergenler dinliyo zaten, çok da üstüne düşmeye gerek yok" "ben de böyle sikim sikim işler yapsam ben de dinlenirim" gibi fikirler çok geniş kitleleri kategorize etme eyliminde olduğu için yanlışa düşmeye götüren fikirlerdir bana göre.

yazıya katıldığımı belirtmekle beraber içinden çıkamadığım ve bu yazıda da cevabını bulamadığım başka bi problem tekrar kafamı kurcalamaya başlıyo. yeni şarkıcılar nasıl dinlencek peki? sansar için durum çok daha parlak adam ne yapsa bakmaya şans vermeye hazırız, yeni şarkıcılara kim şans vercek? sansar ne yaparsa yapsın bir şekilde önümüze çıkıyo bizde beğendiysek dinliyoruz beğenmediysek dinlemiyoruz. hiç kitlesi olmayan şarkıcılar bu şansı nasıl yakalayacak. hiç bir şekilde önümüze gelmeyen bir sürü şarkıcı var, bu sözlükte de işlerini kimseye dinletemeyen şarkıcılar var, spotify gibi platformların listeleri asla bu açığı kapatmaya yönelik değil. eskiden bizim rapi sevdiğimiz undergraund dediğimiz dalga biraz da buydu internetin seyrekliğinden kaynaklanan bir açık vardı ve kalburüstü şarkı yapan şarkıcıları bulmak çok daha kolaydı çünkü yoktu pek. şimdi bakıyoruz gxblin gibi pata küte sağlam rap yapan bi adamı biz anca farazi sayesinde bi noktada görebiliyoruz onun da youtube izlenmleri 1 k'larda geziyor. nasıl olcak ne olcak çok kafam karışıyo bunalıyorum.

anonim
31/7/2020 22:00

heart_plus : 3 stat_minus_2 : 0

Çoğunlukla basit olan şarkılar hit oluyor
eksiup.com (evet kendisi bilgi içeren tiktok videosu)
Videoda da bahsettiği gibi özellikle tutan dans müzikleri basit drum pattern'e sahip, örneğin four on the floor beatlerin karakteristik özelliği zaten her vuruşta ortak zamanda, 4/4 zamanda sabit ve monoton şekilde vuran kicklere sahip olması. bu basitlik zaten amacı eğlenmek, dans etmek olan insanların ritmi daha kolay yakalamasını, şarkıyı daha kolay takip etmesini sağlıyormuş. ayrıca psikolojik olarak insanlar, bu tarz müziklere dans etmeyi daha eğlenceli buluyormuş

anonim
1/8/2020 11:03 ~ 01/08/2020 11:08

heart_plus : 4 stat_minus_2 : 0

Spotify ceo'su çıkıp "sanatçılar artık 3-4 sene ara ile albüm yayınlayarak hayatta kalamazlar" diyor. Bunun dendiği global piyasada maalesef odak gittikçe başarı olacaktır. Bir sanatçının üretim süreci uzun ve sancılı olabilir, bu süreci maddi nedenlerle kısaltmak zorunda bırakmak kabus olsa gerek. Bununla alakalı olarak da bence gittikçe daha uzun ama içerik olarak daha boş albümler çıkıyor. Bu boş albümler yetmezmiş gibi hemen arkasından da deluxe versiyonları çıkıyor, çünkü varolmak zorundalar.

Asıl argümana da buradan bağlayacağım. Her şeyini ortaya koyup kaliteli işlerle hayat idame ettirmek, global olarak çok zor bir hale geldi. Kendrick değilseniz 5 sene erketeye yatamazsınız. Bu nedenle sanatçılar da bence bu basitliği bahane olarak kullanıyor ama aslında işlerine geliyor. 15 dakikada bir single yapayım, sosyal medyada patlasın, diss atayım hit alsın...

Hayki gidip bkms albümünü yapmış adam, şıkır şıkır şarkısını 20 dakikada yapıp hit alması daha kolay. Bence olay tamamen burada yatıyor.

anonim
1/8/2020 12:06

heart_plus : 3 stat_minus_2 : 0

if'in gözden kaçırdığı en önemli parametre: insan.

kendisinin söylediklerinden benim anladığım; "norm'un, fero'nun yakaladığı dalga önemsiz, bu gibi kişiler yarın öbür gün unutulacaklar ama samimiyetle yapılmış kaliteli ve derinliği olan işler mutlaka kazanacaklar."

fakat bu argümanda norm'un, fero'nun, muti'nin vb. dinlenme sayılarının es geçildiğini görüyorum malesef. yüz milyonu geçen sayılardan söz ediyoruz arkadaşlar. evet, bu isimler yarın yok olsalar bile (hiç sanmıyorum ama) onları dinleyen milyonluk kitle yok olmayacak malesef ve bir başka basitliği fenomen yapacaklar. patron örneği duruyor önümüzde üstelik; adam bildiğin basitleşerek voleyi vurdu. gerçi hep basitti ama daha da basitleşti işte... hesap edin artık seviyeyi...

bu isimler şimdilik akarken dolduracaklar ve yarın daha da basitleri geçecek çeşmenin başına... kıyamete kadar böyle sürecek bu... buradaki sorun kişiler değil aslında, sorun yüz milyonlarca insan...

bu arada fero, "bir günde çıkarım bir ömür inmem" derken haklı da olabilir. zamanında seda sayan için yapılan şu habere bakın: encrypted-tbn0.gstatic.com fakat o günden bu güne kadın bela oldu başımıza işte... dünya böyle bir yer...

hannibal a balparmak
1/8/2020 13:24

heart_plus : 2 stat_minus_2 : 0

ben fero en az ceza ve sagopa kadar rapçidir. kimsenin emeğinin üstüne konduğu da yok, kimse taş taşımadı ben fero patlasın diye. bugün ceza, fuat, sagopa vesaire olmasa yine ben fero aynı tarzıyla yapardı gayet. çok sıkıldım bu millet emek verdi emekkk rap bu mu beylerr muhabbetinizden. o emek verenler yatsın kalksın dua etsin de ben fero gibileri sayesinde ekmek yiyolar aq. joker zamanında 10k dinleniyosa şu an 100k insan joker rapi kurtar bu mumbledan mqq diye geziyor şu an. ve evet çoğunun rap dinleme tarihi katliam 2'den eski değil. ben fero kadar ben fero boklamak da moda.

samimiyet kısmına ise katılıyorum. halen daha günah benimin stüdyo versiyonunu dinlerim açacağım zaman, daha samimi çünkü. ek olarak bu çok "emek veren" ama para kazanamadığı için rapi bırakan kesim piyasa para yapınca döndüğünde hepsinin bok gibi olma sebebi de yine samimiyetsizlik. benim açımdan para kazanamayınca bırakması kadar normal bir şey yok ama siz diyorsunuz ya "abi rap kutsal mq para için yapılmaz mq" diye, bunların hepsi "kutsallarını" para için bıraktı, para için de döndü işte. müziğe ne çok anlam yüklüyonuz aq.

ben fero jokerden de, defkhandan da yirmi kat daha özgün, kazandığı parayı da onlardan çok daha fazla hakeden bir adam. ne çıktı fakir edebiyatı yaptı, ne gurbet murbet şovu yaptı, ne ona buna diss attı, hiçbir kaşarlığı olmadan, hiçbir sansasyona ihtiyaç duymadan sadece müziğiyle patır patır patladı adam. türkiye'de de görülmemiş bir tarzla yaptı. o yüzden bu adama bok atmaya lüzum yok.

samimiyet olayında detaya girersek son zamanlarda en göze batan "samimiyetsiz" işleri hep beraber sayalım, tabii ki öznel bir mesele ama sözlüğün ortak noktada buluştuğu epey iş var. hemen hepsi de bu emek verdi mq tayfadan mclerden çıkar.

icimizdeki irlandali
1/8/2020 14:02

heart_plus : 5 stat_minus_2 : 1

karma sığ bir şarkı değil mesela ama bir hit oldu.

hit parçaların çoğu basit işler olsa da basit olmak hit olmanın tek formülü değilmiş demek ki, "hit yapmak için basitleşmek gerekmiyormuş" gerçekten de.

booyaka
1/8/2020 15:50 ~ 01/08/2020 15:51

heart_plus : 0 stat_minus_2 : 0

üzülerek söylüyorum ki, yanılgı falan değildir. günümüzde hit şarkı = basit şarkı = para. bunu isim vermeden, popüler kültür üzerinden konuşmak gerek diye düşünüyorum.

milenyum ile beraber gelişen teknoloji, internetin yaygınlaşması, mtv vb. oluşumların katkısı ile müzil inanılmaz bir hız ile endüstriyelleşti. müziğe "tüketim", "ürün", "meta" olarak bakılmaya daha fazla başlandı bu dönem ile birlikte, insanların müziğe bakış açısı, dinleme sebepleri değişti. önce yıllarca hatmedilen albümlerin yerini yaz dönemi çıkan eğlencelik işler aldı, daha sonra yılda ikiye çıktı bu sıklık, günümüzde de 3-4 ay şarkı çıkarmayan birine ölü muamelesi yapılıyor. özellikle teknolojinin ilerlemesi ile üretim / ulaşılabilirlik / tüketimin kolaylaşması sonucu dinleyicinin alternatifi arttı, dinleyici fazla tüketmeye meyilli oldu. böyle bir ortamda yalnızca geçmişten yaptığı ismin arkasında duranlar biraz daha rahatlar ama yeniler için inanılmaz bir rekabet ortamı var. eskisi gibi 3-4 yılda bir albüm yapıp onun ekmeğini yeme devri yok, arada mutlaka "daha ölmedik" demek için tekli, düet vs. yayınlamak durumundalar. üretimin bu denli zorundalık haline gelmesi ve tüketimin her geçen gün daha da artması insanları basit işlere yönlendirdi doğal olarak.

benim tezimin yanı sıra müziğin popüler durumu ile alakalı bilimsel çalışmalar da mevcut. aşağıya linkini bıraktığım video müziğin yıllar içinde nasıl tekdüze bir hal aldığından, popüler müzik piyasasının nasıl bir iki prodüktör ve söz yazarının elinde olduğundan, bilimsel veriler üzerinden nasıl aynı şarkıların bize iteklendiğinden çok güzel bahsediyor.

www.youtube.com

bu durum pop müzikte yıllardır olan bir şeydi. fakat lirikal bir müzik olan rap ve şarkıları lirikalite üzerinden değerlendiren biz rap müzik dinleyicileri için oldukça yeni bir durum. ama ne yazık ki endüstrinin olayı bu, müzikten para kazanmak isteyenler bu tüketim çarkının içine giriyor, daha gerçekçi kalmak isteyen ise müziği hobi olarak yapmak zorunda kalıyor.

kingu
10/8/2020 13:37 ~ 10/08/2020 13:38

heart_plus : 0 stat_minus_2 : 0

kendini istatistiksel olarak aşırı fazla kez kanıtlamış bir gerçektir. güven aralığı %95'in bile üzerinde bir hipotezdir.

liebeistfuralleda
22/8/2024 01:06

heart_plus : 1 stat_minus_2 : 0

işin matematiğini biliyorsanız evet, basitten ziyade dinleyiciyi yakalayacak beat, vokal veya okuyuş tekniğini bir şekilde öğrenmiş olmanız gerekir.
bir şekilde diyorum çünkü tesadüfen de öğrenebilirsiniz.

alche
22/8/2024 01:44

heart_plus : 0 stat_minus_2 : 0