bilimsel olarak ölüm yası 6 ay sürer. 6 aydan fazla süren yaslarda kesinlikle yardım alınmalı. ölüme üzülme derecesi konusundaki fikirlerimi ise ekşi sözlükteki şu entry tam olarak açıklar:
birkac farkli sekli vardir. bu sekilleri iyi ayirmali, iyi calismali, cok cok iyi anlamalidir. yoksa "alt tarafi 7 kisi olmus", "zimbabwede tren kazasinda olen 40 kisi" turu "gahrolsun amariga" mantigi alir basini gider.
bir "vah vah" tarzi uzulmek vardir. tanimadiginiz birinin olumunu duydugunda boyle uzulur insan. biri size gelir de "abi bakkal ismail'in dayisi olmus" derse, "vah vah" denir. en dusuk uzulme seklidir. yani insan pek bir umursamaz, dogaldir.
bir "hsktir gitti herif" tarzi uzulmek vardir. bok yoluna gidenler, veya olumune sahit oldugunuz kimselere karsi olan uzulmedir bu. tanimazsiniz aslinda bu adami, ama gozunuzun onunde olmustur olay, ya da bir sekilde anlik olmustur. yalnizca bir canin bedenden ayrilmasi olayina uzulursunuz. dogaldir.
bir "gul gibi herifti vesselam" tarzi uzulmek vardir. mahallenin muhtari olunce boyle uzulunur. cunku size yarari dokunmustur. az biraz tanirsiniz adami, ancak olumu sizin hayatinizda buyuk bir yara acmayacaktir.
bir "haydaaaa", "yapma yaaa", "nerden cikti bu simdi", "off" tarzi uzulmek vardir. iste columbia uzay mekiginin du$mesi olayina boyle uzulmesi lazimdir insanlarin. tanimadiginiz bir insan kaybedilmistir, ancak bu insanin dunyaya verdigi hizmetin farkindasinizdir. bu yuzden hem kaybolan bilgi birikimine uzulur insan, hem de bir insanin oldugune.
sessizce uzulmek vardir. baris manco, kemal sunal, adile nasit gibi sanatcilarin olumune boyle uzulunur. yuz asiktir, tv'ye bakilir, "ulan ben o herifin kucaginda oturmustum ya", "kuzucuklarim derdi bu teyze" diye dusunulur.
bir de haykira haykira, hickira hickira uzulme olayi vardir. yakinini kaybetmeyenler bunu bilemez.
gunumuzde yeniden hortlayan nosferatular arasinda da uzulmemek tarzi bir hayat felsefesini benimsemis insanlar vardir. onlar da yukaridaki uzulme sekillerinden hicbirini uygulamaz, "cok da sikimdeydi" derler, "alt tarafi 7 kisi olmus" derler. bilmezler ki, bu 7 kisinin olumu bircok insana birsey ifade ediyor? en azindan bir "vah vah" diyemezler miydi?