egzoteriktirler ve -kutsal- metinlerinin okunup, anlaşılması ve uygulanması farklı seviyelerden oluşur. adler'e göre bir metni okuma seviyeleri "elementary, inspectional, analytical, and syntopical" olarak özetlenmiş. Kelime anlamı ile başlayıp her şeyi ilk anlamı ile algılayan ve mecazı anlayamayan ilkokul seviyesi anlayıştan; sorgulayıcı, analitik ve en son olarakta birsel, bütünsel, devinimsel ve imgesel algılayışa uzanan bir derinlik.

eğer ki siz bu bilimsel olduğu kadar insanı ve atomik varoluşu derinlemesine inceleyen -hem madden hem manen-, ki bu sebeple de anatomik olan; enerjinin yoktan varolması, korunması ve sonsuz devinimliği gibi mutlak iyi ve mutlak kötü gibi ikilik varoluş düzlemlerini; tanrı'nın kendini ifade biçimlerini inceleyen metinleri ilk anlamlarıyla okursa insan, elbette 'din' ya da 'tin' adı verilebilecek bu disiplini düşünmeme ve ya yoksayma psikolojisine girebilir ki çoğu kişinin a gnostikligi bu sebepledir.

bu insanı, genel olarak bir ezoterik yolculuktan alıkoyma durumuna neden olmuş ve öz'ü ya da tin'i ve doğasını arayıştan vazgeçirmiştir.