katıldığım önerme, ufak pürüzleri gözden kaçırmamak şartıyla.
türkiye'de sürekli eskilerdeki amatör ruhu arayan ciddi bir kitle var. hem eski zamanlardaki işlerin para kaygısı gütmemesinden dolayı barındırdığı samimiyetten, hem de dinleyicinin o zamanki küçük dünyasının verdiği histen.
profesyonel bir iş mi var? "profesyonelse para da getiriyordur, para getiriyorsa baskı altında ve kurallarla yapılmıştır, dolayısıyla mc'nin istediği gibi değil, yapmak zorunda olduğu bir eser ortaya çıkmıştır. onun için bu yarım bir eserdir, belki de eser bile değildir, bak hatta bir defo bulayım hemen" düşüncesi ile dinleyici gömebilir o parçayı en ufak noksanından. misal, "bir bakayım derken şöyle, ben içine girdim öyle, bu ortam işte böyle, bu nasıl iş söyle" kafiyeleri şu an bile göze batmıyorken, "game/fame" kafiyesinin lafı edilir bügün. çünkü şimdiki piyasada para var ve insanlar işin içine para girince göze batacak bir şeyler arıyor. bu "para varsa mükemmel olmalı!" anlayışı dinleyicinin en başta kendisi, sonra da bu eserlerin sahibi için zararlı.
yazan biri olarak söylüyorum, kafiye yapmak hem sözcük dağarcığı, hem de matematik ister. bazen çatır çutur double rhyme dizilebiliyorken, bazen parçanın en basit noktasını yazamayabilirsiniz. bazı mc'ler de "amaan, yaz şuraya bir - aşar - olsun bitsin, nakarata geçemedik 2 saattir" deyip doldurur orayı. çoğumuzun aklına gelen "ya şu parçanın şurasına daha iyi bir şey yapabilirdi, neden basite kaçmış?"ın sebebi budur.
gelelim yazdığım o ufak pürüzlere. kimi kafiyelerin süreci iyi anlaşılabiliyorken, bazıları özellikle anlaşılmak istenmez, perde arkası bilinmesine rağmen. "kaçlayn - punchline" eserinin sahibi norm ender, malum kafiyeyi 2011 veya öncesinde yaratmıştır. o zamanlar çok da garipsenmeyecek olan kafiye, 2017'de "king is back" ile sunulduğu için göze batmıştır. çünkü gerçek bir kralın bulunduğu döneme de ayak uydurabilmesi gerekir ve bu kafiye işin kralı olduğunu iddia eden birine göre bu dönemde gerçekten absürttür. "iyi de adam eskiden yazdığı parçayı okumak istemiş, hevesi varmış" diyecekler için, eski bir lirik sırıtacaksa albümün çıkış parçası olarak girmez piyasaya, albümün sonlarında bir "ekstra/bonus" olarak yer alır. istisnai bir durumu belirtmek istedim, kibir kötü.
gelelim küçük dünyamıza...
çocukken dünyamız şimdiki kadar büyük değildi. farkındalığımız ve bildiklerimiz azdı. çoğumuz hip hop'ı boom bap drum kit'i ve pitch'lenmiş sample'lar ile tanıdı. ne bunlar? biri klasik rap ritmi, diğeri insan seslerinin inceltilerek sample haline getirilmesi, bu ikisi parçalarda oldschool havası yaratır. büyük - küçük çoğumuzun en az 1 kere dinlediği mertel kasetçilik bunun en güzel örneklerindendir:
bu, amatör ruhunun zirve yaptığı yıllarda patlama yapmış bir tarz. haliyle bu tarz ile çıkarılacak her işin kaliteli olacağını düşünüyor dinleyici. bir tarzın kaliteli eserlerin çıktığı bir dönem meşhur olması, tarzı değil, dönemi kaliteli yapar. bizde hatırası var mıdır? eskiye döndürür mü? döndürür ve güzel hissettirir, orası ayrı. ama dinleyicinin kafasındaki idealizmin yarısı bu ve sürüyle tarzın patlak verdiği bir dönemde bu yanlış. çocukluğumuzdu, güzeldi, geçti, değişti, kabullenmeliyiz. aynı işleri yeniden görebiliriz ama her tarzın kaliteli işi vardır, çok mu duygusal bakıyoruz?
(bkz: duygusal olmaya gerek yok)
türkiye'de sürekli eskilerdeki amatör ruhu arayan ciddi bir kitle var. hem eski zamanlardaki işlerin para kaygısı gütmemesinden dolayı barındırdığı samimiyetten, hem de dinleyicinin o zamanki küçük dünyasının verdiği histen.
profesyonel bir iş mi var? "profesyonelse para da getiriyordur, para getiriyorsa baskı altında ve kurallarla yapılmıştır, dolayısıyla mc'nin istediği gibi değil, yapmak zorunda olduğu bir eser ortaya çıkmıştır. onun için bu yarım bir eserdir, belki de eser bile değildir, bak hatta bir defo bulayım hemen" düşüncesi ile dinleyici gömebilir o parçayı en ufak noksanından. misal, "bir bakayım derken şöyle, ben içine girdim öyle, bu ortam işte böyle, bu nasıl iş söyle" kafiyeleri şu an bile göze batmıyorken, "game/fame" kafiyesinin lafı edilir bügün. çünkü şimdiki piyasada para var ve insanlar işin içine para girince göze batacak bir şeyler arıyor. bu "para varsa mükemmel olmalı!" anlayışı dinleyicinin en başta kendisi, sonra da bu eserlerin sahibi için zararlı.
yazan biri olarak söylüyorum, kafiye yapmak hem sözcük dağarcığı, hem de matematik ister. bazen çatır çutur double rhyme dizilebiliyorken, bazen parçanın en basit noktasını yazamayabilirsiniz. bazı mc'ler de "amaan, yaz şuraya bir - aşar - olsun bitsin, nakarata geçemedik 2 saattir" deyip doldurur orayı. çoğumuzun aklına gelen "ya şu parçanın şurasına daha iyi bir şey yapabilirdi, neden basite kaçmış?"ın sebebi budur.
gelelim yazdığım o ufak pürüzlere. kimi kafiyelerin süreci iyi anlaşılabiliyorken, bazıları özellikle anlaşılmak istenmez, perde arkası bilinmesine rağmen. "kaçlayn - punchline" eserinin sahibi norm ender, malum kafiyeyi 2011 veya öncesinde yaratmıştır. o zamanlar çok da garipsenmeyecek olan kafiye, 2017'de "king is back" ile sunulduğu için göze batmıştır. çünkü gerçek bir kralın bulunduğu döneme de ayak uydurabilmesi gerekir ve bu kafiye işin kralı olduğunu iddia eden birine göre bu dönemde gerçekten absürttür. "iyi de adam eskiden yazdığı parçayı okumak istemiş, hevesi varmış" diyecekler için, eski bir lirik sırıtacaksa albümün çıkış parçası olarak girmez piyasaya, albümün sonlarında bir "ekstra/bonus" olarak yer alır. istisnai bir durumu belirtmek istedim, kibir kötü.
gelelim küçük dünyamıza...
çocukken dünyamız şimdiki kadar büyük değildi. farkındalığımız ve bildiklerimiz azdı. çoğumuz hip hop'ı boom bap drum kit'i ve pitch'lenmiş sample'lar ile tanıdı. ne bunlar? biri klasik rap ritmi, diğeri insan seslerinin inceltilerek sample haline getirilmesi, bu ikisi parçalarda oldschool havası yaratır. büyük - küçük çoğumuzun en az 1 kere dinlediği mertel kasetçilik bunun en güzel örneklerindendir:
bu, amatör ruhunun zirve yaptığı yıllarda patlama yapmış bir tarz. haliyle bu tarz ile çıkarılacak her işin kaliteli olacağını düşünüyor dinleyici. bir tarzın kaliteli eserlerin çıktığı bir dönem meşhur olması, tarzı değil, dönemi kaliteli yapar. bizde hatırası var mıdır? eskiye döndürür mü? döndürür ve güzel hissettirir, orası ayrı. ama dinleyicinin kafasındaki idealizmin yarısı bu ve sürüyle tarzın patlak verdiği bir dönemde bu yanlış. çocukluğumuzdu, güzeldi, geçti, değişti, kabullenmeliyiz. aynı işleri yeniden görebiliriz ama her tarzın kaliteli işi vardır, çok mu duygusal bakıyoruz?
(bkz: duygusal olmaya gerek yok)
